Transformatie sociaal domein
In hoofdstuk 2 is de transformatie van het sociaal domein inhoudelijk besproken. Voor de financiële uitwerking wordt een aantal van de genoemde maatregelen verantwoord via dit programma: Hervormen waardering en ondersteuning mantelzorger (nr. 14), cliëntondersteuning gedeeltelijk informeel (nr. 15), versterken sociale basis (nr. 2).
De verdeling is gebaseerd op het financieel zwaartepunt van de maatregelen. Bij de uitvoering kan er sprake zijn van een verschuiving tussen programma 2 en 3. Op basis van nadere uitwerking wordt dit bij de programmabegroting verwerkt.

Actieplan statushouders
Vanwege de groeiende instroom van statushouders in 2016 werd het actieplan statushouders opgesteld voor de periode 2017 tot en met 2019. Dit actieplan is gericht op ontplooien van activiteiten naast de reguliere
inburgering zodat de inburgering voor statushouders beter en effectiever kan plaatsvinden. Reguliere
voorzieningen die voor Edese inwoners beschikbaar zijn, zijn ook beschikbaar voor statushouders. De inzet van deze reguliere voorzieningen valt buiten dit actieplan. Dit vraagt een extra inzet van middelen die
doorloopt in 2020 zodat de verbinding met de wijziging van het wetskader van de Wet inburgering gemaakt kan worden waardoor gemeenten vanaf 2021 meer taken en verantwoordelijkheden krijgen.

Astrant
Het meerjarenperspectief van Astrant was dat de subsidie (€ 250.000) van de gemeente voor talentontwikkeling van kwetsbare jongeren deels afgebouwd kon worden. Astrant zou namelijk na een aantal jaren in staat zijn om voor een aantal activiteiten (poppodium) andere inkomstenbronnen te genereren. Vanwege onder andere problemen met de huisvesting is dit nog onvoldoende gelukt. Hierdoor is de aanvullende subsidie van € 100.000 gewenst. Op het moment dat de aanpassingen aan het pand zijn uitgevoerd, wordt de subsidie gebruikt om het volledige programma voor talentontwikkeling in relatie tot een poppodium te draaien. Daarnaast worden naast de oorspronkelijke opdracht van Astrant meer mogelijkheden gecreëerd voor ontmoeting en verbinding van jongerenwerkers en de kwetsbare doelgroep.

Formatie leerplicht
De extra inzet op leerplicht heeft te maken met inzet op primair onderwijs om uiteindelijk verzuim in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs te voorkomen. Tevens wordt ingespeeld op passend onderwijs door de verbindende rol tussen primair onderwijs en de gemeentelijke jeugdhulp. Eerder zijn tot en met 2019 extra middelen toegekend. De praktijk laat zien dat een periode van drie jaar te kort is om het beoogde effect te sorteren, vandaar het voorstel om deze met twee jaar te verlengen.

Ontwikkelingen en risico's die niet in een geldvraag zijn opgenomen
Geweld in afhankelijkheidsrelaties
Ede heeft als centrumgemeente een regionale taak bij geweld in afhankelijkheidsrelaties, zowel bij de vrouwenopvang Moviera als bij het meld- en adviespunt Veilig Thuis. Daarvoor ontvangen wij een afzonderlijke uitkering van het Rijk (DUVO). Van regiogemeenten (waaronder Ede) ontvangen wij bijdragen voor het jeugdaandeel in de kosten van Veilig Thuis. Bij de opvang verwachten een mogelijke kostenstijging voor extra inzet op de opvang van kinderen. Daarnaast leidt de invoering van de verbeterde meldcode bij Veilig Thuis en de opvang tot mogelijke kostenstijgingen. Incidenteel is de stijging 2019 naar verwachting nog op te vangen binnen de reserve. Op dit moment worden zowel de budgetvraag als de kostenbesparingsmogelijkheden bezien.

Ede als inclusieve werkgever / Samenwerkbedrijf
De uitwerking Ede als inclusief werkgever betekent dat alle garantiebanen werkzaam bij het SamenWerkBedrijf (SWB) in dienst komen en worden uitgeleend. De huidige capaciteit binnen het SWB moet aangepast worden voor een juiste balans in kosten en kwaliteit. Dat betekent dat er minder capaciteit van andere doelgroepen ingezet kan worden. Het afbouwen moet zorgvuldig gebeuren en vergt tijd. Ingeschat wordt dat daar in 2019 € 0,35 miljoen mee gemoeid is, als nadeel opgenomen in de actualisatie (hoofdstuk 6). Voor latere jaren is dit een risico.